මතකයිනේද තුශානි පොරොන්දු වුනා ගමේ පන්සලේ කඨින පෙරහැර ගැනත් විස්තර ටිකක් කියනවා කියලා. පොරොන්දුව ඉෂ්ට කරන්න නම් ටිකක් ප්රමාද වුනා. ඒත් කොහොමහරි ඔන්න ඉතින් පොරොන්දු වුන විදිහටම පෙරහැර ගැන විස්තර ටිකක් කියන්න තමයි අද මේ පෝස්ට් එක ලියන්නේ.
සාමාන්යයෙන් කඨින පෙරහැරවල් තියෙන්නේ පාන්දර වුනත් අපේ ගමේ පන්සලේ කඨින පෙරහැර පැවැත්වෙන්නේ හවස් කාලයේ. කඨින චීවරය ගම වෙටේම අරගෙන ගිහින් ආපහු කඨිනය භාර ගත්ත ගෙදරට වැඩම කරවලා ඊට පස්සේ උදේට ඒ ගෙදර ඉඳලා චීවරය පන්සලට වැඩම කරවන එක තමයි අපේ පන්සලේ සිද්ධ වෙන්නේ. ඉතින් පෙරහැර පැවැත්වෙන්නේ හවස් කාලේ හින්දා පෙරහැරේ බර කරටම අරන් කටයුතු කරන්නේ දහම් පාසලේ ළමයි.
පෙරහැරට සති තුනකට හතරකට කලින්, දහම් පාසලේ උදේ රැස්වීමේදි පෙරහැර ගැන ළමයින්ව දැනුවත් කරලා, එක එක වැඩ කොටස් භාර දෙන එක තමයි මුලින්ම සිද්ධ වෙන්නේ. ඊට පස්සේ පන්ති මට්ටමෙන් කට්ටිය එකට එකතු වෙලා පෙරහැර ලස්සන කරන්න ඕන කරන හේවිසි, නැටුම්, වගේ විශේෂාංග පුරුදු පුහුණු වෙනවා. දන්නවද ... ඒ කාලේට තමයි වැඩිපුරම ළමයි දහම් පාසල් එන්නේ. මොකද දවසෙම කෙරෙන්නේ පුරුදු පුහුණු වීම්නේ. ඒ නිසා කවුරුත් කැමතියි දහම් පාසල් එන්න.
වෙස් නැටුම්, කලගෙඩි , කුළු, පන්තේරු, රබන්, උණ බට බෙර, ලී කෙලි, පතුරු වගේ නැටුම් ඒ අතර ප්රධාන වෙනවා. නැටුම් වලට අමතරව මල් බයිසිකල්, කොඩි ගෙනියන අය, මල් ගෙනියන අය, නිලමෙවරුත් පෙරහැර ලස්සන කරන්න දායක වෙනවා.
ඒ විදිහට සති තුන හතරක ඉඳලා පුරුදු පුහුණු වෙලා හවස තුනට විතර පෙරහැර ආරම්භ වෙනවා. ගස්ලබු ගෙඩියකට
හීනියට තීරු කපපු සව් කොළ අලවලා ඇල්බීසියා කෝට්ටක හයි කරලා හරි පොල් කොලේක
අගිස්සක් ඉරටු ඉතුරු වෙන්න සුද්ද කරලා බයිසිකල් වල ගැටගහලා හරි හදන මල්
බයිසිකල් තමයි පෙරහැරේ මුලින්ම යන්නේ. පෙරහැර එන සද්දේ හැමෝටම කියන්නේ දහම් පාසලේ හේවිසි කණ්ඩායම . ඊටත් පස්සේ බෞද්ධ කොඩි වගේම දහම් පාසල් කොඩි අරගත්ත ළමයි පෙළින් පෙළට පෙරහැරේ යනවා. එකකට එකක් නොදෙවෙනි විදිහට පුරුදු පුහුණු වෙච්ච නැටුම් කණ්ඩායම් තමයි ඊලඟට දකින්න පුළුවන් වෙන්නේ. සිලම්බු, ගෙජ්ජි සද්ද අතර බෙර පද තාලෙට කියවෙන කවි, නැටුම් වලට තවත් ජීවයක් ලබා දෙනවා. ඒ අතරේ බොහොම ගාම්බීර විදියට තේජස් ගමනින් යන නිළමෙවරුත් පෙරහැරට අමුතුම ගෞරවාන්විත බවක් ලබා දෙනවා.
නිළමෙලා ගැන කිව්වහමයි මතක් වුනේ, තුශානිගේ මල්ලිත් ඒ විදිහට කීප සැරයක්ම නිළමෙ කෙනෙක් වගේ පෙරහැරේ ගිහින් තියෙනවා. මුතු කුඩයක් යටින් වට පිට බල බල යන එක ලේසි දෙයක් වගේ පෙනුනත් ඒක ලේසි පහසු කාරියක් එහෙම නෙවෙයි. මොකද ඔය නිළමෙ ඇඳුම් ඇඳගෙන හුඟක් වෙලා ඉන්නවා කියන්නේ හරිම අමාරු වැඩක්ලුනේ. ඇඳගෙන යන එක විතරක් නෙවෙයිනේ බොහොම ගාම්භීර විදිහට පෙරහැර ඉවර වෙනකන් යන්නත් ඕනේනේ. අමාරුයි කියලා හරි, කකුල් රිදෙනවා කියලා හරි මග නවතින්න කියලායැ. කොච්චර අමාරු වුනත් අන්තිම වෙනකන්ම එකම විදිහට ගාම්බීර ගමනින් යන්න ඕනේ. නිළමේ වගේ මුළු ගම වටේම ගියත් පෙරහැර ඉවර වෙලා පන්සලේ ඉඳලා ගෙදරට එන පුංචි දුර වත් ඒ ගන්න බැරුව තාත්තා මල්ලිව වඩාගෙන ආපු හැටි අදටත් නිළමෙවරු පෙරහැරේ යනකොට තාත්තා මතක් කරනවා. හි.. හි.. පෙරහැර පුරාම හිනා වෙවී ගාම්බීර විදියට ගියත් පෙරහැර ඉවර වෙලා ගෙදර ඇවිත් මූණත් ඇඹුල් කරගෙන ඉන්නකොට අම්මයි තාත්තයි කකුල් දෙක උණුවතුරෙන් තවලා නිළමෙට කරණ සත්කාර දැක්කහම "ඒයාට නම් රජ සැප" කියලා ඉස්සර තුශානිට හිතිලා තියෙනවා. . :D
නැටුම් කණ්ඩායම් ඔක්කොටම පස්සේ තමයි කඨින චීවරය වඩම්මන එක සිද්ධ වෙන්නේ. වියනක් යටින් එක එක්කෙනා මාරුවෙන් මාරුවට හිස මත තියාගෙන සාධු කාර මැද්දේ චීවරය වඩම්මනවා. අත්තම්මලා, සීයලා වගේම වැඩිහිටි තරුණ බේදයකින් තොරව පුංචි දුරක් හරි හිස මතින් චීවරය වඩම්මන්න හැම කෙනෙක්ම එක පෙළට යනවිදිහ හරියට එක්කෙනා පිටිපස්සේ එක්කෙනා යන කූඹි රැලක් වගේ.
එකේ පන්තියේ ඉඳලා පහේ පන්තිය වෙනකම් ළමයින්ට පෙරහැරේ යන එක අනිවාර්ය නොවුනත්, පහේ පන්තියේ ඉඳලා ඉහළට යනකම් ළමයින් හැම කෙනෙක්ටම නම් පෙරහැරේ යන එක අනිවාර්ය දෙයක්. ඉතින් තුශානිත් පහේ පන්තියේ ඉඳලා දහම් පාසල් ගිහින් ඉවර වෙනකන්ම හැම අවුරුද්දකම කඨින පෙරහැරට සහභාගී වෙලා තියෙනවා. මල් ගෙනියන්න, කොඩි ගෙනියන්න නැටුම් නටන්න වගේම පස්සේ කාලේක යකඩ බැජ් එකකුත් ලැබිලා පෙරහැරේ සංවිධාන කටයුතු වලට සම්බන්ධ වෙන්නත් අන්තිම අවුරුද්දේදී අර යකඩ බැජ් එක ටිකක් ලොකු බැජ් එකක් වුන නිසා සම්පූර්ණ පෙරහැරේම කටයුතු හොයලා බලන්නත් සිද්ධ වුන එක දීහා ආපහු හැරිලා බලනකොට බොහොම නිහතමානී සතුටක් දැනෙනවා. ඒ කාලේදී ඒ දේවල් ලොකු බරක් විදිහට හිතට දැනුනත් ඒ දේවල් වලට සහභාගි වීම නිසා ජීවිතයට හුඟක් දේවල් ලැබුනු බව නම් අද වෙනකොට හොඳින්ම තේරුම් ගිහින් තියෙනවා.
පෙරහැර ගැන කියද්දි කියන්න ඕනේ තවත් විශේෂ දෙයක් තමයි කිසිම දවසක කිසිම කෙනෙකුට පෙරහැරේදි මොන විදිහේ හරි අනතුරක් නොවෙන එක. චුට්ටක් කකුල් රිදෙන්න ගත්තත් පෙරහැර ඉවර වෙලා රෑ පිරිත් අහන්නත් හැම කෙනෙක්ම සහභාගි වෙන්නේ මහන්සියක් නොදැනෙන ගානට. ඒ පින්කමේ තියෙන අනුහස් බලෙන් වෙන්න ඇති කියලා තමයි තුශානි විශ්වාස කරන්නේ.
ඉතින් අවුරුද්දකට සැරයක් ගමේම අය එකට එකතු කරන කඨින පිංකම ගමට වගේම අපි හැම කෙනෙක්ගේම ජීවිත වලටත් ලොකූ ආශිර්වාදයක්.
~ පින්තූරය ගූගල් ගෙන් ~
නිළමෙලා ගැන කිව්වහමයි මතක් වුනේ, තුශානිගේ මල්ලිත් ඒ විදිහට කීප සැරයක්ම නිළමෙ කෙනෙක් වගේ පෙරහැරේ ගිහින් තියෙනවා. මුතු කුඩයක් යටින් වට පිට බල බල යන එක ලේසි දෙයක් වගේ පෙනුනත් ඒක ලේසි පහසු කාරියක් එහෙම නෙවෙයි. මොකද ඔය නිළමෙ ඇඳුම් ඇඳගෙන හුඟක් වෙලා ඉන්නවා කියන්නේ හරිම අමාරු වැඩක්ලුනේ. ඇඳගෙන යන එක විතරක් නෙවෙයිනේ බොහොම ගාම්භීර විදිහට පෙරහැර ඉවර වෙනකන් යන්නත් ඕනේනේ. අමාරුයි කියලා හරි, කකුල් රිදෙනවා කියලා හරි මග නවතින්න කියලායැ. කොච්චර අමාරු වුනත් අන්තිම වෙනකන්ම එකම විදිහට ගාම්බීර ගමනින් යන්න ඕනේ. නිළමේ වගේ මුළු ගම වටේම ගියත් පෙරහැර ඉවර වෙලා පන්සලේ ඉඳලා ගෙදරට එන පුංචි දුර වත් ඒ ගන්න බැරුව තාත්තා මල්ලිව වඩාගෙන ආපු හැටි අදටත් නිළමෙවරු පෙරහැරේ යනකොට තාත්තා මතක් කරනවා. හි.. හි.. පෙරහැර පුරාම හිනා වෙවී ගාම්බීර විදියට ගියත් පෙරහැර ඉවර වෙලා ගෙදර ඇවිත් මූණත් ඇඹුල් කරගෙන ඉන්නකොට අම්මයි තාත්තයි කකුල් දෙක උණුවතුරෙන් තවලා නිළමෙට කරණ සත්කාර දැක්කහම "ඒයාට නම් රජ සැප" කියලා ඉස්සර තුශානිට හිතිලා තියෙනවා. . :D
නැටුම් කණ්ඩායම් ඔක්කොටම පස්සේ තමයි කඨින චීවරය වඩම්මන එක සිද්ධ වෙන්නේ. වියනක් යටින් එක එක්කෙනා මාරුවෙන් මාරුවට හිස මත තියාගෙන සාධු කාර මැද්දේ චීවරය වඩම්මනවා. අත්තම්මලා, සීයලා වගේම වැඩිහිටි තරුණ බේදයකින් තොරව පුංචි දුරක් හරි හිස මතින් චීවරය වඩම්මන්න හැම කෙනෙක්ම එක පෙළට යනවිදිහ හරියට එක්කෙනා පිටිපස්සේ එක්කෙනා යන කූඹි රැලක් වගේ.
එකේ පන්තියේ ඉඳලා පහේ පන්තිය වෙනකම් ළමයින්ට පෙරහැරේ යන එක අනිවාර්ය නොවුනත්, පහේ පන්තියේ ඉඳලා ඉහළට යනකම් ළමයින් හැම කෙනෙක්ටම නම් පෙරහැරේ යන එක අනිවාර්ය දෙයක්. ඉතින් තුශානිත් පහේ පන්තියේ ඉඳලා දහම් පාසල් ගිහින් ඉවර වෙනකන්ම හැම අවුරුද්දකම කඨින පෙරහැරට සහභාගී වෙලා තියෙනවා. මල් ගෙනියන්න, කොඩි ගෙනියන්න නැටුම් නටන්න වගේම පස්සේ කාලේක යකඩ බැජ් එකකුත් ලැබිලා පෙරහැරේ සංවිධාන කටයුතු වලට සම්බන්ධ වෙන්නත් අන්තිම අවුරුද්දේදී අර යකඩ බැජ් එක ටිකක් ලොකු බැජ් එකක් වුන නිසා සම්පූර්ණ පෙරහැරේම කටයුතු හොයලා බලන්නත් සිද්ධ වුන එක දීහා ආපහු හැරිලා බලනකොට බොහොම නිහතමානී සතුටක් දැනෙනවා. ඒ කාලේදී ඒ දේවල් ලොකු බරක් විදිහට හිතට දැනුනත් ඒ දේවල් වලට සහභාගි වීම නිසා ජීවිතයට හුඟක් දේවල් ලැබුනු බව නම් අද වෙනකොට හොඳින්ම තේරුම් ගිහින් තියෙනවා.
පෙරහැර ගැන කියද්දි කියන්න ඕනේ තවත් විශේෂ දෙයක් තමයි කිසිම දවසක කිසිම කෙනෙකුට පෙරහැරේදි මොන විදිහේ හරි අනතුරක් නොවෙන එක. චුට්ටක් කකුල් රිදෙන්න ගත්තත් පෙරහැර ඉවර වෙලා රෑ පිරිත් අහන්නත් හැම කෙනෙක්ම සහභාගි වෙන්නේ මහන්සියක් නොදැනෙන ගානට. ඒ පින්කමේ තියෙන අනුහස් බලෙන් වෙන්න ඇති කියලා තමයි තුශානි විශ්වාස කරන්නේ.
ඉතින් අවුරුද්දකට සැරයක් ගමේම අය එකට එකතු කරන කඨින පිංකම ගමට වගේම අපි හැම කෙනෙක්ගේම ජීවිත වලටත් ලොකූ ආශිර්වාදයක්.
~ පින්තූරය ගූගල් ගෙන් ~
